Kim jest wierzyciel? Czy dług i wierzytelność to to samo? Jakie rodzaje wierzytelności wyróżniamy i jakie prawa ma wierzyciel?

Wierzyciel – kto to taki?

Osoba wierzyciela pojawia się często w parze z dłużnikiem. Najczęściej dzieje się to w kontekście pożyczki środków pieniężnych. Wierzyciel to osoba, która pożycza pieniądze dłużnikowi. Ten z kolei posiada od tej pory dług wobec wierzyciela, który zobowiązuje się spłacić w ustalonym przez obie strony terminie.

Tak też powstaje zobowiązanie. Dłużnik ma za zadanie wywiązać się z niego zgodnie z ustalonymi z wierzycielem warunkami. I choć nie ma precyzyjnej definicji postaci wierzyciela, to jest on tą osobą, która ma prawo domagać się zwrotu udzielonych dłużnikowi dóbr. Mogą to być nie tylko pieniądze.

Czym jest wierzytelność

Wierzytelność powstaje w momencie, gdy dłużnik i wierzyciel zdecydują się zawrzeć porozumienie. Zazwyczaj jest to umowa w formie ustnej lub pisemnej o przekazaniu np. określonej sumy środków pieniężnych. Może to być bank, który użycza nam pieniędzy np. na zakup nowego samochodu. Może to być także operator internetu bądź sieci komórkowej, gdzie w wyniku zawartej umowy zobowiązujemy się uiszczać regularne opłaty w zamian za świadczenie usługi, jak również udostępnienie sprzętu jak np. smartfon czy modem.

Pamiętajmy jednak, że nie należy stawiać znaku równości między pojęciem długu a wierzytelności. Dlaczego? Wierzytelność to prawo do żądania spełnienia zobowiązania wynikającego z umowy. Oznacza to tyle, że wierzyciel może żądać zwrotu np. pożyczonych pieniędzy. Z kolei dług zobowiązuje użytkownika do wypełnienia obowiązków wynikających z umowy. Jeśli jest to np. umowa pożyczki, wówczas dług stanowić będą pożyczone środki pieniężne.

Jakie wyróżniamy rodzaje wierzytelności

Istnieje kilka podziałów wierzytelności. Jak już zostało wcześniej wspomniane, przedmiotem umowy między stronami mogą stać się zarówno środki finansowe, jak też innego rodzaju przedmioty. Dlatego możemy mieć do czynienia z podziałem na wierzytelności pieniężne i niepieniężne. Istnieje także podział na wierzytelności wymagalne i niewymagalne. Rozróżnienie opiera się na fakcie, czy termin płatności zdążył już upłynąć czy też nie. W przypadku wierzytelności niewymagalnej dłużnik nie musi jeszcze pokryć sumy zobowiązania. Jeśli jednak wierzytelność stała się wymagalna, termin zapłaty zdążył już upłynąć. Wówczas należy jak najszybciej spłacić dług.

Istnieją również wierzytelności zabezpieczone i niezabezpieczone. Czym są te pierwsze, wiedzą z pewnością ci, którzy zaciągnęli kredyt hipoteczny. Bank, który udziela pożyczki na zakup mieszkania, zabezpiecza się za pomocą tzw. hipoteki. W przypadku, gdy wierzyciel nie spłaca kredytu, bank może zająć mieszkanie jako równowartość zobowiązania. Z kolei w przypadku wierzytelności niezabezpieczonych taka ochrona nie istnieje.

Wierzyciel ma swoje prawa

Wśród praw, jakimi dysponuje wierzyciel, jest możliwość dochodzenia swoich roszczeń. Oznacza to, że może on ubiegać się o zwrot użyczonych dóbr, w sytuacji, gdy dłużnik nie wywiązał się terminowo ze zobowiązania. W tej sytuacji wierzyciel może korzystać z metod polubownej windykacji w tym także może dążyć do renegocjacji warunków umowy. Może także zabiegać o uzyskanie odszkodowania, naliczać odsetki, jak również kary umowne, o ile zostały one przewidziane w zawartej na piśmie umowie.

Dodajmy przy okazji, że istnieje kilka typów wierzycieli. Podział ten uwarunkowany jest rodzajem udzielanej pożyczki. Stąd też mamy najczęściej do czynienia z wierzycielami hipotecznymi, osobistymi, alimentacyjnymi czy rzeczowymi. Wierzyciel może także odsprzedać swoją wierzytelność innemu podmiotowi bez zgody dłużnika.

Materiał zewnętrzny